[do druku] Książeczki do nauki czytania Metodą Krakowską/Domana/Montessori z dziełami sztuki Muzeum Narodowego w Warszawie + wersja anglojęzyczna
Często pada pytanie, dlaczego uczę czytać po polsku, skoro angielski jest językiem wiodącym w naszym domu? Odpowiedź jest prosta - czytanie po polsku jest prostsze. Język polski jest językiem fonetycznym, więc mimo tego, że możemy sobie połamać język na wszystkich chrząszczach, brzęczykach i dżdżownicach, to ich wymówienie jest bardzo przewidywalne.
W przypadku Anglików sprawa się bardzo komplikuje, bo tyle lat obtłukiwali się z Francuzami (od 1066 roku po Wojnę Stuletnią), że blisko jedna trzecia angielskiego słownika ma francuskie pochodzenie. Więcej dla zainteresowanych tu. Skutek tego taki, że angielski jest językiem w dużej mierze niefonetycznym, czyli słowa takie jak almond, scissors czy vehicle wymawiamy inaczej niż piszemy.
Niebawem z pewnością dojdę to tematu czytania po angielsku (zaczynając od podstaw) i będę szykowała więcej materiałów do pobrania, więc proszę, śledźcie uważnie blog. Zapraszam do polubienia profilu facebookowego.
Poniżej krótki opis nauki czytania po polsku i po angielsku. Jeśli chcesz bardziej zgłębić temat, to poniżej są artykuły, w których poruszałam ten temat szerzej:
Nauka czytania po angielsku
Metoda Krakowska
Jak samodzielnie szykować materiały do nauki czytania, czyli rzecz o czcionkach
Nauka czytania po angielsku
W angielskim nauka czytania oscyluje wokół następujących pojęć:
- phonics - w potocznym znaczeniu dotyczy nauki rozpoznawania dźwięków w słowach, dzieci są uczone by ze słuchu zidentyfikować dźwięk rozpoczynający słowo
- sight words - czyli listę podstawowych słów, które dzieci powinny umieć czytać globalnie (np. the, they, why, who)
- consonant blends - zbitki spółgłosek, bez samogłoski w środku. Chodzi o to, by dziecko było w stanie zorientować się jak odczytać np. ng, cr, sc, pl.
- digraphs - czyli dwuznaki, samogłoskowe: ai, ou, ie, ow, ee, oo, ey oraz spółgłoskowe: ll, ch, sh, th
- phonograms - zestawy liter, które występują wspólnie, by stworzyć jeden dźwięk, np. ough w słowie cough, zwykle dzieciom wprowadza się te zestawy liter osobno. W angielskim to naprawdę nie przelewki, bo english phonogram list obejmuje 44 zestawy (takie, które składają się z 2 do nawet 4 liter).
Tak więc, jeśli chcemy wprowadzić każdy "paradygmat" osobno, to musimy liczyć się z przygotowaniem 65-66 różnych zestawów słów do nauki. Będę to robić niebawem, więc please, stay tuned.
Nauka czytania po polsku
Tu sprawa jest prosta - ja wybrałam Metodę Krakowską, bo dla moich potrzeb wydała się bardzo sensowna. Córka chciała czytać szyldy, tablice rejestracyjne, tytuły książek, czyli wszystko to, co zazwyczaj jest pisane dużymi literami. Obecnie, mając równo 4 lata czyta już samodzielnie Pumę Pimi.
Metoda Krakowska jest metodą symultaniczno-sekwencyjną, czyli łączy w sobie elementy czytania globalnego i elementy czytania sekwencyjnego. Tu najmniejszą wprowadzaną cząstką jest sylaba.
Nie będę się rozwodzić jak uczyć w zgodzie z tą metodą, tylko wymienię listę pomocy, z których regularnie korzystam:
- Mam oko na litery A. Mizielińska, D. Mizieliński - uwaga! to jest książka, która działa w 3 językach - polskim, angielskim i niemieckim, służy do wyszukiwania przedmiotów na daną głoskę w ramach dużego obrazku, idealnie kształtuje u dzieci świadomość fonologiczną. To książka, która powinna poprzedzać wszelkie inne działania w kierunku nauki czytania.
- Gdzie jest A? - na sam początek, do nauki samogłosek
- Kocham uczyć czytać - poradnik dla rodziców i nauczycieli J. Cieszyńska - przewodnik metodyczny
- Kocham czytać. Pakiet 18 książek J.Cieszyńska - 18 książek dla dzieci, poprzedzonych wstępem oraz przewodnik metodyczny (wymieniony wyżej)
- Sylabami po Krakowie Agata Dębicka-Cieszyńska i Ola Artymowska - całokartonowa książka w stylu Ulicy Czereśniowej z dodatkowymi planszami ze słowami
Seria książek o Tyciu i Pajdzie, aut. Agata Dębicka-Cieszyńska i Ola Artymowska: - Tycio i Pajda w kąpieli; Tycio i Pajda na zakupach; Tycio i Pajda; Tycio i Pajda w kosmosie; Tycio i Pajda nad morzem; Tycio i Pajda zimą
Seria książek o Pumie Pimi, aut. Katarzyna Czyżycka: - Puma Pimi i mapy cz. 1; Puma Pimi i Bolo cz. 2; Puma Pimi i Wala cz. 3; Puma Pimi i budowa cz. 4; Puma Pimi i samolot cz. 5; Puma Pimi i obiad - cz.6; Puma Pimi i zakupy - cz.7; Puma Pimi i żaba - cz.8
Czytanie z dziełami sztuki w tle
W ostatni weekend córa wybyła do Muzeum Narodowego w Warszawie w obstawie dziadków. Upatrzyła sobie swoje ulubione dzieła, które babcia udokumentowała i dzięki temu wiedziałam, o co oprę książeczkę do nauki czytania.
Tak się pięknie składa, że większość muzeów skatalogowała swoje dzieła i udostępnia je na licencjach Creative Commons 0 (czyli uwolnione do domeny publicznej).
Wyszukiwanie jest bajecznie proste, zobaczcie sami:
Katalog cyfrowy zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie
jeśli jesteście głodni większej liczby dzieł sztuki to polecę:
Wielki spis baz danych zbiorów światowych muzeów
Holenderskie zbiory Rijksmuseum
Google Art Project - tu akurat przykładowo Utagawa Hiroshige
Przy okazji zareklamuję darmowe PDFy Muzeum Narodowego w Warszawie - są to przewodniki po kolekcjach muzeum. Są wersje dla dorosłych i dla dzieci oraz... uwaga.. wersje polskie i angielskie!
Polsko- i anglojęzyczne przewodniki po zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie
Moje książki do nauki czytania po polsku (Metoda Krakowska) i po angielsku
Przygotowałam dwie książeczki - polską i angielską. W obu książkach obrazy są te same - pochodzą ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Są to w większości najbardziej rozpoznawalne dzieła z tego muzeum, z kolekcji polskiego malarstwa XIX-wiecznego. Na fali ostatnich zachwytów sztuką, do zbioru trafili: Chełmoński, Gierymski, Boznańska, Axentowicz, Wyspiański... Wszystkie dzieła sztuki są podpisane.
W wersji polskiej, zgodnie z wytycznymi Metody Krakowskiej - duże litery. Zwróćcie również uwagę na niestandardowe I (duże i), charakterystyczne dla tej metody. Dodatkowo wprowadziłam podwójny odstęp pomiędzy słowami, bo zauważyłam, że moje dziecko lepiej sobie radzi z czytaniem przy dużych odstępach. Do tego pojedyncza linia tekstu, duży rozmiar czcionki.
W wersji angielskiej czcionka bezszeryfowa (Century Gothic) i podwójny odstęp pomiędzy słowami. Dzięki temu materiał może być użyty m.in. do nauki czytania globalnego.
Podoba Ci się to co robię? Chcesz być na bieżąco? Jeśli zainteresował Cię ten artykuł, to zapraszam do polubienia mojej strony na Facebooku