Ostatnio desperacko potrzebowałam dwujęzycznych materiałów do nauki pisania (komponowania słów z liter). Chodziło mi dokładnie o ruchomy alfabet Montessori. Poległam w poszukiwaniach sieciowych, więc samodzielnie przygotowałam stosowne materiały. Dziś udostępniam je również Wam.

Jak samodzielnie przygotować materiały?

Materiały do nauki czytania możemy szykować samodzielnie. Istotny jest jednak dobór czcionki. Najlepiej jeśli jest to jak najprostsza czcionka o obłych kształtach, stosunkowo szeroka. Italic, zawijasy, kanciaste kształty i wszelkie ekstrema są stanowczo odradzane. Należy też zwrócić na kształt liter “a” oraz “g” - najlepiej, jeśli będą zbliżone swym kształtem do liter jakie znamy ze szkolnej nauki pisania ^{[1] [2]}.
Niestety ciężko znaleźć czcionkę, która spełniałaby powyższe wymogi oraz miała w sobie wszystkie polskie znaki specjalne. Jedną z takich czcionek jest Century Gothic, druga czcionka to Muli, którą można darmowo pobrać z Google Fonts. Muli do obejrzenia tutaj do instalacji tutaj. Instalacja czcionki systemowej jest bardzo prosta - pobieramy plik .zip, rozpakowujemy i klikamy plik z czcionką (.ttf). Klikamy przycisk instalacji i gotowe :) Czcionka będzie automatycznie widoczna we wszystkich edytorach tekstu.

Edit: Polecam też czcionkę Biko.

O ile ktoś chciałby przygotować materiały do nauki czytania przy pomocy czcionki szkolnej (pismo odręczne) to gorąco polecam darmową czcionkę Elementarz 2 do pobrania tutaj. Niestety jej wadą jest brak litery “q”, którą ja zastępuję literą “o” i dorabiam zawijas po wydrukowaniu.

DIY Ruchomy alfabet do pobrania (alfabet Montessori, alfabet Glotto)

Ostatnio moje dziecko wykazuje duże zainteresowanie literowaniem, sylabizowaniem i zabawą w podmianę dźwięków w wyrazach. Uznałam więc, że jest gotowa na ruchomy alfabet. Niestety te oryginalne, Montessoriańskie mają ceny zaporowe. Szukałam tańszych odpowiedników, ale niestety nie znalazłam nic co by odpowiadało moim wymogom:

1. Samogłoski powinny być w kolorze czerwonym
2. Spółgłoski w kolorze niebieskim (ewentualnie może być odwrotnie, ale te dwa kolory powinny różnicować głoski)
3. Alfabet powinien być dwujęzyczny - mieć polskie znaki (ą, ę, ł, ń, ó, ś, ć, ź, ż) oraz litery angielskie (v, q, x)
4. Liter powinno być dużo, co najmniej 5 szt każdej samogłoski i po 3 każdej spółgłoski

Niestety stanęło na tym, że sama muszę przygotować taki alfabet. Postanowiłam go dodatkowo wzbogacić o następujące elementy:

• Polskie trudności: sz, cz, rz, ci, si, dzi, dż, itd.. Jest to element, który jest używany w alfabecie Glotto (metoda prof. Rocławskiego). Znacznie łatwiej będzie dzięki temu pisać fonetycznie poprawnie.
• Angielskie fonogramy - podobnie jak po polsku, angielski ma swoje wieloznaki, które reprezentują jeden dźwięk.

Plik z gotowym alfabetem pobierzecie tu:

Wymiary kafelków to 2,5 cm na 4 cm. Należy wydrukować alfabet, zalaminować i wyciąć. O ile ktoś chce zrobić alfabet magnetyczny, to na Allegro są arkusze samoprzylepnej folii magnetycznej pociętej na prostokąty o wymiarach 2,5 na 4 cm. 56 kafelków kosztuje 4 zł.

Mój alfabet będzie magnetyczny :) Hasło do wpisania w Allegro: “Naklejki magnetyczne arkusz 40 mm x 25 mm 56 szt”. Do uporządkowania liter planuję wykorzystać pudełko z przegródkami.

Jak korzystać z ruchomego alfabetu?

Zgodnie z założeniami metody Montessori alfabet wykorzystuje się do nauki pisania. Pisania w rozumieniu komponowania słów według zapisu “ze słuchu”. Dzieci układają słowa z liter tak jak je słyszą. Nie zajmujemy się tutaj korektą błędów, wprowadzaniem wyjątków czy nauką ortografii.
Co istotne, w metodzie Montessori umiejętność pisania poprzedza umiejętność czytania. Dziecko, które ze słuchu komponuje wyrazy, w pewnym momencie samo odkrywa, że potrafi również czytać.

Oryginalny alfabet wykorzystywany w Montessori jest wykonany z drewna - są to same kontury liter (bez tła). Taki alfabet wymaga większej wprawy w użytkowaniu niż alfabet, który tu proponuję - zwróćcie uwagę, że samą literę musimy ułożyć poprawnie, rozpoznając jej górę i dół oraz stronę lewą i prawą (żeby nie uzyskać lustrzanego odbicia). Tekturki są łatwiejsze pod tym względem, że nie ma ryzyka ułożenia liter w ich lustrzanym odbiciu.

Na początek zabawy z ruchomymi literami proponuję wybrać różne przedmioty razem z dzieckiem, tak, by mogło je samodzielnie podpisać, np. kubek, mata, miska, woda. Po jakimś czasie dziecko samo może komponować swoje teksty, np. listy zakupowe czy wiadomości do innych domowników.

Podoba Ci się to co robię? Chcesz być na bieżąco? Jeśli zainteresował Cię ten artykuł, to zapraszam do polubienia mojej strony na Facebooku