Dziś chciałam Wam pokazać rewelacyjną pomoc edukacyjną, która jest żywcem wyjęta z pedagogiki Montessori. W założeniu jest przeznaczona dla dzieci w wieku od roku do trzech lat, ale w przypadku dzieci uczących się języka obcego, zda egzamin i dla dziesięciolatka. Pokażę Wam jak korzystać z tej pomocy w nauce języka obcego.

Nie wiem jaka jest nazwa tej pomocy po polsku, ja ją nazywam "Alfabet Przedmiotów". Po angielsku nazywa się to “Montessori language objects”. Jest to nic innego jak zbiór małych przedmiotów (2 - 4 cm). Koniecznie małych! Dlaczego?

Jesteśmy uwarunkowani do lubienia miniatur - zwierzaki miniaturki, domki dla lalek, parki miniatur. Dzieci tym bardziej mają fioła na punkcie takich słodziakowych przedmiocików. Te przedmioty to maleńkie owoce, warzywa, przedmioty użytku codziennego, narzędzia i zwierzęta. Cokolwiek co jednoznacznie kojarzy się ze swoją nazwą. Jeśli wasze dzieci zbierają muszelki, szyszki, zabawki z jajka niespodzianki, to wiecie jak one narkotycznie działają.

Dzięki Alfabetowi Przedmiotów dziecko rozwija znajomość słownictwa, a przede wszystkim kształtuje swoją świadomość fonologiczną. O świadomości fonologicznej (phonologic awareness) pisałam szerzej tu: ćwiczenia na słuch dziecka. Jest to zbiór umiejętności, które są konieczne do opanowania języka, a w szczególności do nauki czytania w tym języku. Świadomość fonologiczna umożliwia nam wyodrębnianie słów, głosek, także tworzenie rymów i wiele więcej. Zabawy, które proponuję tutaj uczą między innymi wyodrębniania głosek, rozpoznawania i tworzenia rymów. Ćwicząc te umiejętności z dzieckiem dwuletnim sprawimy, że mając lat siedem nie będzie miało problemów z ortografią języka obcego.

A tu przykład jak można dobrać takie “obiekty językowe” (pełna lista na końcu wpisu).

A - apple, ax, ant
B - bug, bed, bag, bucket
C - cat, cot, coin
D - drum, dog, drink
E …

Zwróćcie uwagę, że wybrałam przedmioty o nazwach bez trudności fonetycznych. Przedmioty dobieramy pod kątem litery rozpoczynającej.

Zastrzegam, że nadrzędnym celem tej pomocy jest kształtowanie słuchu (świadomości fonologicznej), co z kolei potem skutkuje lepszym startem w czytanie. Nie jest ona skrojona stricte pod naukę czytania. Tak więc jeśli dziecko powie, że "kite" i "can" dają nam ten sam dźwięk to super, o to właśnie chodzi. Pisownia w tym przypadku to kompletnie inna bajka.

Gdzie znaleźć przedmioty do Alfabetu Przedmiotów?

W pierwszej kolejności należy się rozejrzeć po domu i znajomych. Niektóre rzeczy są łatwo dostępne, jak: key, coin, cork, peg. Niektóre znajdziemy wśród zabawek, np. miniatury warzyw i owoców, zabawkowe zwierzęta lub owady. Wreszcie niektóre możemy wykonać samodzielnie, np. rug, mop, broom. Warto też popytać znajomych i rodzinę. W ostateczności można sięgnąć po gotowe zestawy miniatur - polecam tuby Safari Ltd (w zasadzie to nie ma alternatywy, a te są naprawdę przyzwoite jakościowo).

Tu na przykład małpy: Małpy - TUBA Safari Ltd

Ja większość przedmiotów zebrałam u siebie i rodziny (dzięki Iwona!), a czego mi brakowało, to zrobiłam z modeliny.

Gdyby ktoś potrzebował takiego pudełka jak moje, to wystarczy na Allegro wpisać "organizer 28 przegródek" i wyskoczy co trzeba.

Litery naniosłam farbami akrylowymi w pisakach.

Jak korzystać z alfabetu przedmiotów?

Scenariuszy zajęć jest bez liku, przedstawię tu kilka stopniując je od najłatwiejszych do najtrudniejszych.

Zabawa 1 - budowanie słownictwa (od roku)

Pokazujemy dziecku 5 przedmiotów, razem je oglądamy i nazywamy. Następnie prosimy dziecko, żeby wskazało przedmiot, którego nazwę wymówiliśmy.

Zabawa 2 - wyróżnianie głoski rozpoczynającej (od 1,5 roku)

Nazywamy przedmioty, grupujemy według głoski rozpoczynającej nazwę.

Zabawa 3 - głoski, spostrzegawczość wariant łatwy (od 2 lat)

Bierzemy kilka przedmiotów, każdy rozpoczynający się od innej głoski. Upatrujemy sobie jeden, nie zdradzamy który i mówimy:
I spy with my little eye something beginning with …
Dziecko odnajduje przedmiot, który mieliśmy na myśli i go nazywa.

Zabawa 4 - głoski, spostrzegawczość wariant trudny (od 2 lat)

Scenariusz jak wyżej, tyle że bez ograniczenia każdy przedmiot na inną literę. Wykorzystujemy pytania pomocnicze - do czego to służy?, czy jest żywe? Jakiego jest koloru?

Zabawa 5 - gra dla dwóch graczy (od 3 lat)

W tej zabawie wymagana jest znajomość liter. Przygotowujemy wydruki z literami alfabetu lub korzystamy z liter magnesów, klocków z literami tudzież czegoś innego, byle dało się wziąć do ręki. Gracze na przemian losują litery i szukają przedmiotu, którego nazwa pasuje do wylosowanej litery.

Zabawa 6 - wariant zabawy 5 do samodzielnej pracy (od 2 lat)

Założenia jak w poprzedniej zabawie. Wybieramy ulubione przedmioty i kładziemy na nich litery reprezentujące pierwszą głoskę nazwy.

Zabawa 7 - rozwijanie języka opisowego (od 2.5 lat)

Zabawa rozwijająca umiejętności komunikacyjne. Prosimy o znalezienie przedmiotu, który spełnia dane kryterium. Przykładowo, coś co jeździ, coś co jest pojemnikiem, coś co służy do sprzątania. Dziecko wybiera kilka przedmiotów, które spełniają dane kryterium i omawiamy różnice w wyglądzie. Dajmy na to, szukamy naczynia na picie - dziecko wybiera mug, cup i bottle - omawiamy różnice. Jest to też świetna zabawa ucząca pojęć matematycznych, w tym przypadku mówimy o klasach abstrakcji.

Zabawa 8 - przygotowanie do czytania, rozwój “phonologic awareness” (od 2.5 lat)

Szukamy przedmiotów, których nazwy będą się rymować. Szykujemy listę słów, które mogą będą się rymować z przedmiotami, które mamy przygotowane. Prosimy dziecko by wyszukało przedmiot, który rymuje się z podanym słowem - np. “Find something that rhymes with tower” (np. flower).

Zabawa 9 - nauka określeń dotyczących położenia (od 1.5 roku)

Uczymy wzajemnego położenia przedmiotów. Ustawiamy przedmioty na wieżach z klocków (patrz zdjęcie). Wybieramy obiekt odniesienia, ustawiamy pozostałe przedmioty, by były przed, za, pod, po lewej i po prawej od naszego wybranego przedmiotu. Prosimy dziecko by nam podało przedmiot znajdujący się np. “Pod świnką”, “za świnką”, “przed świnką” itd.

Ze starszymi dziećmi można się w ten sposób bawić w meblowanie domku dla lalek. Zwiększy to atrakcyjność zabawy.

Zabawa 10 - klasyfikacja (od 1.5 roku)

Prosimy dziecko by wybrało przedmioty zgodnie z podanym kluczem, np. Wszystkie zwierzęta, wszystko co jest pojazdem, każdą rzecz w kolorze czerwonym. Tworzenie zbiorów w ten sposób raz, że rozwija słownictwo, ale również stanowi wstęp do matematyki.

Zabawa 11 - memo dotykowe, nauka przymiotników (od 2 lat)

Wybieramy kilka przedmiotów różniących się kształtem i materiałem wykonania. Losujemy z woreczka z zamkniętymi oczami i próbujemy zgadnąć co to jest. Rodzic może zadawać dziecku pytania pomocnicze: z czego to jest wykonane?, czy ma ucho?, czy jest ciężkie? W ten sposób dziecko uczy się przymiotników.

Dla waszej wygody zamieszczam tu listę przedmiotów, które w miarę łatwo skompletować, mają fonetycznie łatwą i krótką nazwę (bez nieregularności).

Kto się podejmie przygotowania takiego alfabetu?

Podoba Ci się to co robię? Chcesz być na bieżąco? Jeśli zainteresował Cię ten artykuł, to zapraszam do polubienia mojej strony na Facebooku